W kwestii programów mieszkaniowych obecnego rządu naprawdę trudno jest cokolwiek wyrokować. W połowie listopada 2024 r. informowaliśmy, że Ministerstwo Rozwoju i Technologii (MRiT) ma zaprezentować nowe propozycje dotyczące dotowania kredytów mieszkaniowych i uzgodnić je z koalicjantami. Wspomniane negocjacje koalicyjne prawdopodobnie były trudne. Można tak wywnioskować z niedawnej wypowiedzi szefa MRiT, który zasugerował prezentację kolejnych propozycji dotyczących programu mieszkaniowego w pierwszym kwartale 2025 roku. Część dziennikarzy i polityków (nawet z rządzącej koalicji) wywnioskowała pochopnie, że Krzysztof Paszyk zapowiedział porzucenie pomysłu dotowania kredytów mieszkaniowych. To spora nadinterpretacja, ale jednocześnie trzeba przyznać, że perspektywy ewentualnych dopłat kredytowych pozostają bardzo niejasne. Podobna sytuacja dotyczy przyszłych obniżek stóp procentowych NBP.
Spis treści
Wypowiedź ministra została opacznie zrozumiana
W celu lepszego zrozumienia medialnego zamieszania, które ostatnio towarzyszyło programowi dopłat kredytowych i szerzej ujmując, całej polityce mieszkaniowej rządu, warto cofnąć się do wywiadu udzielonego przez ministra Paszyka w dniu 12 grudnia. Na antenie Radia Zet, minister zapytany o program „Kredyt 0%” jako wyborczą obietnicę Koalicji Obywatelskiej powiedział: „Nie będzie kredytu 0 procent. To były hasła i zapewnienia sprzed wielu miesięcy”. Minister zwrócił jednocześnie uwagę, że Polska ma najwyższe oprocentowanie kredytów mieszkaniowych w Unii Europejskiej, co wymaga działania ze strony władz. Krzysztof Paszyk jednocześnie zdecydowanie skrytykował wcześniejszy program Bezpieczny Kredyt 2%, który jego zdaniem był szkodliwy i źle przygotowany.
Kolejna ważna wypowiedź ministra z radiowego wywiadu dotyczy zapowiedzi przedstawienia nowej wersji programu mieszkaniowego na początku 2025 roku. „Najbliższe tygodnie dadzą odpowiedź tym, którzy dziś są zaniepokojeni, że mamy uzgodnienie i kompleksowy pomysł na pomoc. W I kwartale przyszłego roku pokażę nie tylko program, ale wejdziemy w fazę jego procesu legislacyjnego. (…) Jest bardzo istotny problem – ponad dwukrotnie większe oprocentowanie kredytów mieszkaniowych w Polsce, niż średnio w UE. To stanowi główną przeszkodę dla młodych ludzi, którzy mówią: pomóżcie nam to przeskoczyć (…) Cały czas ucieramy wspólny pogląd z koalicjantami. Nie chciałbym tych kuluarowych rozmów ujawniać, bo nie miałyby to wtedy najmniejszego sensu” – mówił minister.
Ministerstwo później musiało udzielać wyjaśnień
Wspomniany wyżej wywiad radiowy wywołał falę komentarzy. Zwłaszcza u koalicjantów przeciwnych programowi Kredyt na Start, którzy gratulowali sobie zatrzymania tego pomysłu. Tymczasem z radiowego wywiadu wcale nie wynika, że Ministerstwo Rozwoju i Technologii zarzuciło pomysł dopłat kredytowych. Komentarze ze strony dziennikarzy i polityków spowodowały, że biuro prasowe MRiT musiało wydać specjalne oświadczenie. W tym oświadczeniu z dnia 13 grudnia 2024 r. czytamy między innymi, że: „trwają prace nad ostatecznym kształtem programu, którego wejście w życie uzależnione jest od porozumienia w koalicji rządowej”, a „wypracowanie takiego porozumienia wiąże się ze zmianą strategii tworzenia polityki mieszkaniowej z wykorzystaniem instrumentów, które sprawdziły się przy wcześniejszych, dobrze ocenianych programach mieszkaniowych, takich jak Mieszkanie dla Młodych”.
Czy oświadczenie podpisane przez rzecznika prasowego Ministerstwa Rozwoju i Technologii zapowiada ewolucję propozycji dopłat w stronę programu MdM, czyli zastosowanie limitów ceny 1 mkw. mieszkań oraz dopłat do wkładu własnego zamiast dopłat odsetkowych? Nie jest to wykluczone, ale z drugiej strony trudno też cokolwiek wyrokować w obecnej sytuacji. Niepewność potencjalnych nabywców mieszkań może też wzmagać ostatnia zmiana retoryki u Prezesa NBP.
Wątpliwości również w kwestii obniżek stóp NBP
Niektóre osoby zainteresowane rynkiem mieszkaniowym mogła zaskoczyć niedawna konferencja prasowa Prezesa NBP. Adam Glapiński w dniu 5 grudnia powiedział, że: „Dyskusja o obniżce stóp procentowych zacznie się od października 2025 roku, nie będzie to dyskusja, która doprowadzi do obniżki stóp w przyszłym roku, to się przesuwa na 2026 rok”. Szef NBP zwracał uwagę na wątpliwości związane z planowanym zamrożeniem cen energii tylko przez część przyszłego roku. W artykule opublikowanym 13 grudnia na łamach „Dziennika Gazety Prawnej”, Prezes NBP powtórzył swoje stanowisko. „Jednak w obliczu inflacji zarówno bieżącej, jak i prognozowanej, dwucyfrowej dynamiki płac, luźnej polityki fiskalnej, niskiego bezrobocia i oczekiwanego ożywienia gospodarczego, zbyt wczesne obniżenie stóp wystawiałoby polską gospodarkę na ryzyko” – uważa Adam Glapiński.
Opinia szefa NBP prawdopodobnie nie jest podzielana przez wszystkich członków Rady Polityki Pieniężnej na co wskazuje chociażby wywiad, którego 10 grudnia udzielił „Rzeczpospolitej” członek Rady Polityki Pieniężnej, dr hab. prof. Ireneusz Dąbrowski. Jego zdaniem, aktualne uwarunkowania wskazują, że cykl obniżek stóp procentowych NBP powinien się rozpocząć w trzecim kwartale 2025 roku. Rozbieżne opinie dotyczące perspektyw kształtowania się polityki monetarnej to kolejny czynnik, który wprowadza niepewność na rynek mieszkaniowy – podobnie jak brak przewidywalnej polityki mieszkaniowej rządu.
Dodaj komentarz