Cele zakupu mieszkań to temat, który wzbudza kontrowersje i niestety czasem jest związany również z błędnym przekazem. Niedawno w Internecie swoistą karierę robiła informacja sugerująca, że zakup 70% nowych mieszkań na cele inwestycyjne jest normą. To oczywiście nieprawda, a wspomniane 70% nowych mieszkań kupowanych inwestycyjnie było wynikiem z końca 2022 roku, kiedy sprzedaż kredytów mieszkaniowych osiągnęła wieloletni dołek. Niedawno Narodowy Bank Polski opublikował nowe wyniki ankiet dotyczących celów zakupu mieszkań – zarówno z rynku pierwotnego, jak i wtórnego. Warto również przyjrzeć się ciekawym danym na temat sposobów finansowania nieruchomościowych zakupów.
Spis treści
NBP tym razem zapytał prawie 200 firm deweloperskich
Na wstępie warto omówić wyniki ankiety dotyczącej celów zakupu mieszkań na rynku pierwotnym. W ramach tego badania ankietowego, NBP zapytał o sytuację rynkową 197 firm deweloperskich z całej Polski budujących mieszkania. W dużej mierze były to przedsiębiorstwa, które już wcześniej miały okazję odpowiadać na pytania Narodowego Banku Polskiego. Jedno z ostatnio zadanych pytań dotyczyło celów zakupu sprzedawanych lokali deweloperskich. Po opracowaniu danych przez NBP okazało się, że struktura mieszkań nabytych na rynku pierwotnym w zależności od celu nabycia wyglądała w 2023 r. następująco:
- pierwsze mieszkanie (swoje lub członków rodziny) – 37%
- poprawa warunków bytowych (swoich lub członków rodziny) – 28%
- na wynajem – 16%
- z zamiarem odsprzedaży z zyskiem w korzystnym okresie – 4%
- zarówno na wynajem, jak i na potrzeby własne – 9%
- zarówno na wynajem, jak i na odsprzedaż z zyskiem w korzystnym okresie – 5%
Jak widać, całoroczny udział nowych mieszkań kupowanych inwestycyjnie był w 2023 r. daleki od wspomnianego wcześniej wyniku (rzekome 70%). Podobna sytuacja dotyczyła również poprzednich lat, co można sprawdzić na wykresie widocznym poniżej. Co ciekawe, NBP nie podaje wyników z 2022 roku, bo wtedy cele zakupu nowych mieszkań były badane tylko na przełomie jesieni i zimy, o czym już wspominaliśmy.
Źródło: NBP / Raport o sytuacji na rynku nieruchomości mieszkaniowych i komercyjnych w Polsce w 2023 r.
A co na te same pytania NBP odpowiedzieli pośrednicy?
Warto również zwrócić uwagę na to, jak cele zakupu mieszkań ocenili pośrednicy działający na rynku wtórnym. Na początku 2024 roku Narodowy Bank Polski zapytał 246 agencji nieruchomości z całej Polski między innymi o cele zakupu lokali mieszkalnych. Chodziło oczywiście o używane mieszkania, w których sprzedaży pomagały badane agencje nieruchomości. Po podsumowaniu danych ankietowych okazało się, że ubiegłoroczna struktura kupujących na rynku wtórnym w zależności od celu nabycia mieszkania była następująca:
- na pierwsze mieszkanie (swoje lub członka rodziny) – 34%
- poprawa warunków bytowych (swoich lub członków rodziny) – 26%
- na wynajem – 15%
- z zamiarem odsprzedaży z zyskiem w korzystnym okresie – 9%
- zarówno na wynajem, jak i na potrzeby własne – 8%
- zarówno na wynajem, jak i na odsprzedaż z zyskiem w korzystnym okresie – 8%
Powyższe informacje sugerują, że w minionym roku większość używanych lokali mieszkalnych była kupowana na cele własne – związane z nabyciem pierwszego lokum lub zamianą „M” na większe. Co ważne, udział osób kupujących swoje pierwsze używane mieszkanie okazał się większy niż poprzednio (lata 2019 – 2022). Ten wynik można wiązać z działaniem programu Bezpieczny Kredyt 2%, który umożliwiał zaciągnięcie kredytu mieszkaniowego bez wkładu własnego (tzn. z gwarancją BGK zastępującą wkład). Podobne rozwiązanie zaproponowano w ramach zapowiadanego programu Kredyt na Start.
Dane o finansowaniu zakupów również wydają się ciekawe
Na krótkie omówienie zasługują również wyniki badań ankietowych dotyczące sposobu finansowania zakupów mieszkań. Ze względu na specyfikę portalu WybierzDewelopera.pl, będziemy analizować transakcje związane z nabyciem nowych lokali. Według informacji zebranych przez NBP, osoby kupujące nowe mieszkania na potrzeby własne lub członka rodziny, w 2023 r. finansowały swoją transakcję następująco:
- wyłącznie środki własne – 27%
- przewaga środków własnych – 21%
- przewaga kredytu bankowego – 52%
W przypadku ubiegłorocznych zakupów nowych mieszkań pod wynajem, struktura finansowania była następująca:
- wyłącznie środki własne – 59%
- przewaga środków własnych – 25%
- przewaga kredytu bankowego – 16%
Z kolei zakupy nowych mieszkań z myślą o odsprzedaży w korzystnym okresie, miały w 2023 r. taką strukturę źródeł finansowania:
- wyłącznie środki własne – 71%
- przewaga środków własnych – 20%
- przewaga kredytu bankowego – 10%
Jak widać, udział nabywców „gotówkowych” nawet w przypadku zakupów na własne potrzeby jest ważnym czynnikiem wpływającym na sprzedaż deweloperów. Co ciekawe, w 2023 r. udział finansowania nowych mieszkań na potrzeby własne wyłącznie oszczędnościami (27%) był nieco mniejszy niż rok wcześniej (35%), ale wciąż wyraźnie większy od analogicznych wyników z lat 2019 – 2021 (wynoszących od 18% do 22%). Taką sytuację należy wiązać z wciąż ograniczoną dostępnością nowych kredytów mieszkaniowych.
Dodaj komentarz