Podatek PCC (PCC – podatek od czynności cywilnoprawnych) to danina, która wzbudza pewne kontrowersje. Najczęściej mówi się o niej w kontekście zakupu używanych nieruchomości oraz samochodów. W przypadku domów oraz lokali z rynku wtórnego, wspomniany podatek osiąga zdecydowanie największą wartość kwotową. Właśnie dlatego warto omówić jego zasady na przykładzie transakcji związanej z zakupem nieruchomości mieszkaniowej. Osoby uczestniczące w takiej transakcji interesuje przede wszystkim wysokość wspomnianego podatku PCC oraz ewentualny podział obciążeń z niego wynikających.
Spis treści
Podatek PCC obciąża jedynie nabywcę nieruchomości
Czynności cywilnoprawne, których dotyczy podatek PCC wykonują obydwie strony umowy sprzedaży nieruchomości. Może się rodzić zatem pytanie, kto powinien opłacać wspomniany podatek w przypadku transakcji sprzedaży domu, działki lub lokalu mieszkalnego. Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. 2000 nr 86 poz. 959) jednoznacznie wskazuje, że PCC obciąża wyłącznie nabywcę nieruchomości. Tak więc wspomniany podatek o stawce wynoszącej 2,00% wartości domu, działki lub lokalu można śmiało doliczyć do kosztów zakupu nieruchomości. Przepisy nie pozwalają, aby podatek PCC płacił również sprzedawca domu, mieszkania lub gruntu.
Żaden przepis nie zabrania jednak kupującemu wynegocjowania dodatkowego rabatu, który przynajmniej częściowo zrekompensuje koszty opisywanej daniny. Taka próba negocjacji może dotyczyć tylko transakcji na rynku wtórnym. W przypadku zakupu mieszkań i domów od dewelopera, podatek PCC nie jest bowiem naliczany. Zamiast tego klient firmy deweloperskiej ponosi jednak koszt związany z podatkiem VAT.
Notariusz przekaże podatek PCC i wypełni deklarację
Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych wyjaśnia również, czy do obowiązków podatnika związanych z PCC zalicza się konieczność samodzielnej wpłaty podatku oraz wypełnienia deklaracji. Ta kwestia może wzbudzać wątpliwości osób, które już wcześniej płaciły podatek PCC na przykład po zakupie używanego samochodu. W przypadku transakcji związanej z zakupem nieruchomości, sytuacja wygląda jednak zupełnie inaczej. Ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych wskazuje bowiem, że po sfinalizowaniu transakcji udokumentowanej aktem notarialnym to notariusz będzie zobowiązany do wpłaty środków na konto fiskusa i dopełnienia formalności.
Każda umowa skutkująca przeniesieniem własności domu, działki lub mieszkania nie może być prawnie skuteczna bez pomocy notariusza. To sprawia, że osoby kupujące nieruchomość na rynku wtórnym nie muszą obawiać się formalności związanych z podatkiem PCC. Notariusz po przekazaniu mu odpowiedniej sumy (2,00% ceny sprzedaży z aktu notarialnego) zajmie się bowiem przekazaniem podatku na konto urzędu skarbowego i dodatkowo wyśle również odpowiednią deklarację podatkową.
Fiskus może zakwestionować podstawę opodatkowania
Warto wiedzieć, że notariusze przekazują do urzędu skarbowego informacje o cenie sprzedaży oraz cechach nieruchomości, której dotyczy podatek PCC. Na tej postawie fiskus może sprawdzić, czy nie wykazano niskiej ceny transakcyjnej w celu zminimalizowania należnego podatku. Co ważne, ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych daje urzędowi skarbowemu możliwość zakwestionowania podstawy naliczenia PCC, czyli ceny sprzedaży nieruchomości.
Jeżeli podatnik na wezwanie urzędu skarbowego nie określi wyższej podstawy opodatkowania, to fiskus może powołać biegłego lub skorzystać z wyceny przedłożonej przez nabywcę nieruchomości. Taki podatnik pokryje koszty pracy biegłego, jeżeli wartość domu, działki lub lokalu określona przez specjalistę będzie różniła się od ceny sprzedaży o więcej niż jedną trzecią. Innym kosztem będzie oczywiście dopłata PCC wynikająca z wyższej podstawy opodatkowania.
Podatek od ustanowienia hipoteki zwykle jest niewielki
Uwagę nabywców nieruchomości zaprząta głównie konieczność zapłacenia fiskusowi 2,00% ceny zakupu działki, lokalu lub domu. Właśnie dlatego wiele osób nie pamięta, że podatek PCC jest należny również w związku z wpisem hipoteki banku do księgi wieczystej nieruchomości finansowanej kredytem. Na całe szczęście, koszt takiego wpisu będzie tylko symboliczny. Mowa o stawce 19 zł za ustanowienie hipoteki zabezpieczającej wierzytelność o nieustalonej wysokości.
Część nabywców lokali, domów i działek ma wątpliwości, czy będą musieli składać odpowiednią deklarację w związku z podatkiem PCC od hipoteki, a także samodzielnie przekazywać tę daninę na konto fiskusa. Stąd popularność w wyszukiwarce Google takich fraz jak np. „formularz pcc 3 hipoteka”. Warto zatem wyjaśnić, że wszystkie formalności przejmie na siebie notariusz jeśli oświadczenie o ustanowieniu hipoteki znajdzie się w akcie notarialnym dokumentującym sprzedaż nieruchomości.
Dodaj komentarz